Λιμάνια και Αυτοδιοίκηση......

Τα πρόσφατα δημοσιεύματα για τον σχεδιασμό και τα έργα που προγραμματίζει η Ανώνυμη Εταιρεία «Οργανισμός Λιμένων Νομού Ευβοίας» δικαίως δημιουργούν κλίμα ευφορίας διότι η Εύβοια έχει τεράστιες δυνατότητες στην ανάπτυξη των θαλάσσιων μεταφορών και συνεπώς απαιτεί την ανάπτυξη σύγχρονων και αντάξιων λιμενικών υποδομών. Αυτό το αναμφισβήτητο δεδομένο δεν αρκεί όμως για να καθαγιαστεί η σύλληψη, η υλοποίηση και κυρίως η αυτάρεσκη πολυπραγμωσύνη του Οργανισμού, απότοκος και των κεκτημένων παλαιών Λιμενικών Ταμείων, ιδίως όταν εκτείνεται και αφορά ζωτικές περιοχές στην καρδιά της πόλης. Είναι οργανισμός ανάπτυξης των λιμενικών εγκαταστάσεων και όχι αναπτυξιακός φορέας της πόλης και του νομού. Με άλλα λόγια δεν μπορεί να παρεμβαίνει σε ζωτικούς χώρους των Δήμων και δευτερευόντως της Περιφέρειας. Ανεξαρτήτως εάν οι κατά περίπτωση αιρετές αρχές αυτό το αποδέχονται και συμβιβάζονται με την επεκτατικότητα ενός μη δημοκρατικά νομιμοποιημένου κρατικού φορέα.

Στο πλαίσιο αυτό είναι αναγκαίο να επαναοριοθετηθούν οι χερσαίες ζώνες των λιμένων και να περιοριστούν αποκλειστικά και μόνο στον απαραίτητο για την λειτουργία κάθε λιμένα χώρο. Οι υπόλοιπες παράκτιες περιοχές στον αστικό ιστό, όχι απλώς να παραχωρηθούν, αλλά να περιέλθουν νομοθετικά στους οικείους Δήμους έτσι ώστε να αποτελούν ενιαίους με την υπόλοιπη πόλη χώρους διοικητικής, πολιτικής και αναπτυξιακής ευθύνης.

Όσο για την νομική μορφή και την σύσταση των οργάνων διακυβέρνησης των λιμένων, στις περιπτώσεις που πρόκειται για εθνικής σημασίας ας επιλέξει την μορφή το αρμόδιο Υπουργείο αλλά όταν πρόκειται για περιφερειακής σημασίας, είτε είναι «κατά μόνας» είτε όλα μαζί, είναι αυτονόητη η ενεργή συμμετοχή της Περιφέρειας έτσι ώστε να μπορεί να εντάξει στον σχεδιασμό της περιφερειακής ανάπτυξης και αυτές τις υποδομές. Αντιστοίχως για τα λιμάνια τοπικής σημασίας ή τα λιμάνια των μικρών νησιών όπου οι επιχώριοι  Δήμοι πρέπει να έχουν ενεργή συμμετοχή.

Όλα τα παραπάνω δεν παραβλέπουν και τα θετικά αποτελέσματα της ενάργειας του ΟΛΝΕ, αυτά ως εμπειρία δυναμικής διοίκησης αποτελούν καλές πρακτικές για τους Δήμους και την Περιφέρεια. Όμως άλλο αυτό και άλλο το δημοκρατικό και αναπτυξιακό διακύβευμα  για την δημοτική και περιφερειακή αυτοδιοίκηση ή οποία δεν πρέπει να αρκείται στην περιθωριακή της θέση σε έναν κρίσιμο γεωαναπτυξιακό χώρο.