Τι τρέχει με τα σκουπίδια;

 

Η διαχείριση των απορριμμάτων είναι ένα ακόμη πεδίο, όχι το μοναδικό, στο οποίο η Αυτοδιοίκηση της Εύβοιας έχει αποτύχει παταγωδώς. Όχι μόνο γιατί είναι δύσκολη διαχειριστικά και πολιτικά υπόθεση αλλά και διότι δεν αντιμετωπίστηκε με πολιτική ευθύνη και αποτελεσματικό προγραμματικό σχεδιασμό. Άτολμες τοπικές ηγεσίες χωρίς στρατηγικό προσανατολισμό, τρόμο μπροστά στο πολιτικό κόστος και κυρίως ουσιαστική άγνοια του διαχειριστικού αντικειμένου αλλά και αδιαφορία για την απόκτηση γνώσης αρκέστηκαν στο να μεταφέρουν σε άλλους και εντέλει εκτός Εύβοιας την διαχειριστική και πολιτική ευθύνη και τώρα στέκονται τρομαγμένοι μπροστά στα αδιέξοδα.

Η γεωμορφολογία αλλά και η πληθυσμιακή και κοινωνική ταυτότητα της Εύβοιας έδειχναν από την αρχή τον δρόμο της αυτόνομης διαχείρισης των στερεών αποβλήτων, χωρίς την υπαγωγή στις δομές ή στους σχεδιασμούς του Περιφερειακού ΦΟΔΣΑ. Δεν αρκούσε μόνο αυτό. Η ευβοϊκή αυτοδιοίκηση μπορούσε να θέσει στόχους μείωσης των αποβλήτων σε όλα τα ρεύματα. Δεν το έκανε γιατί δεν έχει συλλογικότητα και ηγεσία.

Εντούτοις, ενταγμένοι οι Δήμοι της Εύβοιας στον προγραμματισμό του Περιφερειακού ΦΟΔΣΑ ήταν μονόδρομος η κατασκευή της ΜΕΑ (Μονάδα Επεξεργασίας Απορριμμάτων)  Χαλκίδας, η δημιουργία νέου χώρου υγειονομικής ταφής υπολειμμάτων (ΧΥΤΥ), η προώθηση δραστικών πολιτικών για την μείωση των στερεών αποβλήτων και την εύρυθμη λειτουργία των ρευμάτων της ολοκληρωμένης διαχείρισης (ανακύκλωση- διαλογή στην πηγή- επαναχρησιμοποίηση), δημιουργία των Σταθμών Μεταφόρτωσης και των Πράσινων Σημείων. Προφανώς την τελευταία διετία δεν ασκήθηκε η πίεση προς την Κυβέρνηση την οποία όφειλαν να ασκήσουν ενεργοποιώντας και την κοινωνία οι υπεύθυνες Δημοτικές Αρχές. Έτσι η ΜΕΑ της Χαλκίδας δεν έχει προχωρήσει και τα άλλα αναγκαία έργα μείναν στο πουθενά. Η Κυβέρνηση μάλλον έχει άλλες προτεραιότητες. Αλλά δεν υπάρχει η κατάλληλη αυτοδιοίκηση για να διεκδικήσει τις δικές της, υπό την προϋπόθεση όμως ότι τις έχει.

Όταν έχουμε μία Κυβέρνηση που κυβερνά με όρους ρύθμισης των μεγάλων επιχειρηματικών συμφερόντων και στη διαχείριση των στερεών αποβλήτων  και μία Αυτοδιοίκηση που περιμένει κυβερνητικές εντολές και τις εφαρμόζει χωρίς αντίρρηση δεν μπορούμε να περιμένουμε κάτι άλλο. Η επιλογή του ΦΟΔΣΑ να προχωρήσουν οι ΜΕΑ  ως δημόσια έργα και όχι ως ΣΔΙΤ, όπως συνέβη σε άλλες Περιφέρειες, είναι προφανώς ο λόγος για τον οποίο καθυστερεί η χρηματοδότησή τους. Μέχρι να περάσουν αναγκαστικά σε ΣΔΙΤ. Μία ανήμπορη Αυτοδιοίκηση δεν είναι σε θέση να επηρεάσει, και πολύ περισσότερο, να δρομολογήσει επιλογές.

Και εμείς, η τοπική κοινωνία, οι παραγωγοί των αστικών αποβλήτων τί κάνουμε; Θα περιμένουμε να γίνουμε «Νάπολη» που πριν από χρόνια για παρόμοιους λόγους (;) πνίγηκε στο σκουπίδι για να καταλάβουμε ότι υπάρχει πρόβλημα;

Το πρόβλημα δεν είναι μόνο ότι τα σκουπίδια με δυσκολία θα μαζεύονται ή ότι θα ταξιδεύουν μακριά και θα τους πληρώνουμε ακριβά το «εισιτήριο», το πρόβλημα είναι και η διαχείρισή τους είναι πολύ πιο πολυπαραγοντική από όσο η Πολιτεία, κράτος και Αυτοδιοίκηση μας έχουν μάθει εμάς τους πολίτες να πιστεύουμε. Ο κύκλος δεν κλείνει ούτε με τα υψηλά ή φθηνά τέλη, ούτε με το δημόσιο ή ιδιωτικό κεφάλαιο στη διαχείρισή τους. Εάν θέλουμε να έχουμε κοινωνικά, οικονομικά και κυρίως περιβαλλοντικά «προσοδοφόρα» διαχείριση δεν υπάρχει άλλος δρόμος από την ενεργή σύμπραξη των ίδιων των πολιτών, των παραγωγών αστικών αποβλήτων στη διαχείρισή τους στην πηγή. Τότε μόνο θα έχουμε και τη δύναμη να επηρεάσουμε το συνολικό σύστημα διαχείρισης. Για να γίνει αυτό χρειάζεται οργάνωση την οποία όφειλε η Αυτοδιοίκηση να συγκροτήσει. Επειδή όμως δεν μπορεί κάτι ίσως πρέπει να κάνουμε και εμείς…. για να μπορέσει.