3ο Συνέδριο ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής: Θέλει πολύ δουλειά ακόμη για να ανέβει ψηλά ο ήλιος

Το 3^ο Συνέδριο του ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής άνοιξε την αυλαία του και σε χρόνο συνοπτικό, δηλαδή εντός μίας και μόνο ημέρας, θα απλώσει τις διαδικασίες εκφοράς πολιτικού λόγου από το περιεχόμενο των οποίων θα εξαχθούν κρίσιμα συμπεράσματα για την προοπτική του Κινήματος, την ικανότητα πραγμάτωσης των στόχων της Ανανέωσης, της πολιτικής αυτονομίας και της ανάκτησης της πολιτικής ηγεμονίας στον προοδευτικό πόλο του πολιτικού συστήματος. Η εκλογή των μελών της Κεντρικής Επιτροπής θα είναι το επιστέγασμα, η ολοκλήρωση της διαδικασίας ανασυγκρότησης του «θεσμικού κόμματος» της ελληνικής σοσιαλδημοκρατίας.

Ατενίζοντας από ψηλά την κοσμογραφία του Συνεδρίου και κυρίως στην «αρένα», προσωπικά είμαι συγκρατημένα αισιόδοξος. Ο κόσμος των στελεχών, παλαιότερων και νέων, δείχνει να κινείται μηχανιστικά προς την προσδοκία της κυβερνητικής συνεργασίας. Δυστυχώς σε ένα μεγάλο μέρος του Συνεδρίου η «εκσυγχρονιστική» περίοδος της διακυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ παρερμηνεύεται ταυτιζόμενη με την περίοδο της συγκυβέρνησης με τη Νέα Δημοκρατία. Αυτό ενθαρρύνεται και από την σαφώς συγκροτημένη δεξιότροφη τάση που δεν έχει κρύψει τις προτιμήσεις της. Αυτή είναι μία παγίδα για την πολιτική αυτονομία. Η πολιτική αυτονομία είναι μία κρίσιμη και αναπόφευκτη προϋπόθεση για την επικράτηση του ΠΑΣΟΚ στο πολιτικό σύστημα, ακόμη και εάν χρειαστεί να αποκηρύξει κάθε συμμετοχή σε διακομματική κυβέρνηση. Η συμμετοχή στην Κυβέρνηση ως συμπληρωματικός εταίρος θα αγκυρώσει το Κίνημα στην θέση του τρίτου με πολλές πιθανότητες για την εκ νέου συρρίκνωσή του.

Από την άλλη πλευρά δεν αρκεί να ομνύεις στην πολιτική αυτονομία χωρίς να διατυπώνεις έναν σύγχρονο προοδευτικό προγραμματικό λόγο, όταν δεν απαντάς με καθαρά λόγια και με διασαφηνισμένες προτάσεις στα σημερινά προβλήματα της κοινωνίας και της χώρας, αν δεν προτείνεις καθαρές δημόσιες πολιτικές με άξονα την έκφραση των αναγκών του κόσμου της εργασίας και της παραγωγής, την άμβλυνση των ανισοτήτων που επιφέρει η 4^η Βιομηχανική Επανάσταση, η νέα ψηφιακή εποχή, αν δεν απλώσεις ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο μέτρων και πολιτικών προστασίας από τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής, αν δεν ενσωματώσεις τις ιδέες της πολιτικής οικολογίας, αν δεν απαντήσεις στα προβλήματα της δημοκρατίας με προώθηση θεσμών  άμεσης συμμετοχής των πολιτών και ενίσχυσης της ψηφιακής δημοκρατίας.

Τα είπε πολύ καθαρά χθες στο Συνέδριο ο Κώστας Σημίτης: «Ένα αριστερό κόμμα με σοσιαλδημοκρατικές αρχές οφείλει να διαμορφώνει απόψεις για την εκμετάλλευση, την αλλοτρίωση, το δημόσιο, το ιδιωτικό, τον ανθρωπισμό, την ελευθερία, την ισότητα, την κοινωνική δικαιοσύνη στη νέα εποχή να προσθέσει, στις γνωστές αξίες και ιδέες, νέες που εκφράζουν καλύτερα την πραγματικότητα του καινούργιου κόσμου˙ να εντοπίσει τους νέους μηχανισμούς ανισότητας που καλείται να καταπολεμήσει, αλλά και να υποδείξει τους νέους τρόπους κατάκτησης της κοινωνικής συνοχής και δημιουργίας μιας πιο δίκαιης και ελεύθερης κοινωνίας˙ να λαμβάνει υπόψη του τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, των τεχνολογικών εξελίξεων που δημιουργούν ένα νέο περιβάλλον και την επείγουσα ανάγκη για έρευνα ώστε να αντιμετωπίζονται αποτελεσματικά οι νέες εξελίξεις.» Ένα αριστερό κόμμα με σοσιαλδημοκρατικές αρχές αυτό ήταν και πρέπει να ξαναγίνει το ΠΑΣΟΚ. Αντίθετα η εγκατάλειψη αυτού του πλαισίου και η μετατροπή σε δήθεν «πολιτικό κέντρο» υπονομεύει τόσο τον ιδεολογικό του χαρακτήρα όσο και την προοπτική ανάκτησης της ηγεμονίας στον προοδευτικό πόλο και στο πολιτικό σύστημα συνολικότερα.

Άρα επιμονή στην πολιτική αυτονομία  ταυτόχρονα με την αναγέννηση του προγραμματικού και ιδεολογικοπολιτικού λόγου, είναι ο δρόμος για την κατάκτηση της πολιτικής ηγεμονίας. Αυτός ο δρόμος δεν φορά μόνο το κεντρικό πολιτικό σύστημα αλλά αναφέρεται σε όλα τα επίπεδα δημόσιας εξουσίας, στις Περιφέρειες και τους Δήμους. Το Κίνημα όταν έχει στρατηγική πολιτικής αυτονομίας την έχει παντού και όχι à la carte.

Τέλος, το σύγχρονο σοσιαλδημοκρατικό κόμμα για να είναι πολιτικά αυτόνομο, για να μην εξαρτάται από εξωθεσμικούς παράγοντες που επιχειρούν να χειραγωγήσουν τις πολιτικές δυνάμεις οφείλει να ανασυγκροτηθεί ως ανοικτό κίνημα στην κοινωνία και δημοκρατικό, συμμετοχικό στην βάση του. Η φωνή των μελών, δηλαδή η φωνή ενεργών πολιτών που στρατεύονται στο Κίνημα, πρέπει να εκφράζεται άμεσα αδιαμεσολάβητα, χωρίς αποκλεισμούς, με χρήση πλέον και των εφαρμογών της ψηφιακής ενδοκομματικής δημοκρατίας. Αν δεν γίνει πραγματικό κίνημα πολιτών δύσκολα θα πετύχει τους στόχους της πολιτικής αυτονομίας και της ανάκτησης της ηγεμονίας στο πολιτικό σύστημα. Το Κίνημα των ομάδων και της ελίτ των στελεχών δεν έχει καμία τύχη πέραν εκείνης που του επιφυλάσσουν οι δυνάμεις που επιδιώκουν να κινούν ως μαριονέτα το πολιτικό σύστημα.

Γιαυτό λοιπόν θέλει πολύ δουλειά ακόμη για να ανέβει ψηλά ο ήλιος.