Ο αγώνας των Σκυριανών είναι δίκαιος και είναι αγώνας όλων μας

Η περίπτωση της Σκύρου είναι η πλέον χαρακτηριστική της κατάστασης που έχει διαμορφωθεί στο θεσμικό και πολιτικό πλαίσιο της διείσδυσης της αιολικής ενέργειας στο ενεργειακό σχεδιασμό της χώρας αλλά ταυτόχρονα και το περίτρανο παράδειγμα της αποτυχίας του μοντέλου του συγκεντρωτισμού που διέπει την ενεργειακή πολιτική του πλέον συγκεντρωτικού και χειραγωγημένου κράτους της Ευρώπης.

Από το 2008 και μετά γίνεται λόγος για τον Χωροταξικό Σχεδιασμό των ΑΠΕ ο οποίος θεσπίστηκε  κυρίως επί χάρτου με κριτήρια που αγνοούν την βιοποικιλότητα αλλά και την παραγωγική πολυμορφία της χώρας και κυρίως τις προτεραιότητες της τοπικής και περιφερειακής ανάπτυξης. Μόνος σκοπός η διαμόρφωση άπλετου πεδίο για την ανάπτυξη μονοσήμαντα επενδυτικών σχεδίων που αγνοούν παντελώς το δικαίωμα των πολιτών να έχουν και να διατυπώνουν άποψη αλλά και να επηρεάζουν τις κρίσιμες αποφάσεις που τους αφορούν.

Το κριτήριο της «φέρουσας ικανότητας», δηλαδή η έννοια της πεπερασμένης χωρητικότητας και αντοχής των οικοσυστημάτων και των ανθρωπογενών συστημάτων, ώστε να μην επέλθει σοβαρή επιδείνωση τους  ή εν προκειμένω  η ικανότητα ενός τόπου να υποδεχτεί εγκαταστάσεις αιολικών πάρκων βασίστηκε αποκλειστικά και μόνο στο αιολικό δυναμικό και στην ποσόστωση επί της έκτασης του τότε καποδιστριακού Δήμου και σήμερα των δημοτικών ενοτήτων των 332 Δήμων της χώρας. Έτσι η Σκύρος με έκταση 220.449,55 τμ φέρεται να «αντέχει» 116 Α/Γ και με τις 111 Α/Γ που αδειοδοτήθηκαν φέρεται να έχει καλύψει το 91,16% της φέρουσας ικανότητας. Αυτού του περιεχομένου  ο σχεδιασμός οδηγεί βέβαια στην πράξη να έχει καταληφθεί το νότιο τμήμα του νησιού, χώρος κτηνοτροφικής ανάπτυξης και συνεπώς παραγωγής ζωϊκού  κεφαλαίου και παραδοσιακών τυροκομικών προϊόντων που είναι πλεονεκτήματα για το νησί ενώ οι 60 Α/Γ είναι εντός προστατευόμενης περιοχής NATURA η οποία καταλαμβάνεται έως 65% από το συνολικό αιολικό πάρκο της «ΑΙΟΛΙΚΗ ΝΟΤΙΟΥ ΣΚΥΡΟΥ ΑΝΩΝΥΜΟΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑ».

Αποδεικνύεται πασιφανώς ότι το κριτήριο της φέρουσας ικανότητας έτσι όπως εφαρμόζεται είναι ψευδεπίγραφο και δεν ανταποκρίνεται στο πραγματικό περιεχόμενο ενός τέτοιου κριτηρίου που τουλάχιστον πρέπει να λαμβάνει υπόψη τις αναπτυξιακές προτεραιότητες κάθε τόπου και τις προστατευόμενες περιοχές του αλλά κυρίως κατά την εκπόνησή του να λαμβάνεται υπόψη και οι αναπτυξιακές ανάγκες όπως εκφράζονται από την τοπική αυτοδιοίκηση και τους φορείς της τοπικής κοινωνίας, ιδίως μάλιστα όταν πρόκειται για νησιά.

Στην περίπτωση της Σκύρου αναδεικνύεται και η συμβολή των μεγαλοδιοκτητών γης που εν προκειμένω είναι η Μονή Μεγίστης Λαύρας  και σε άλλες περιπτώσεις άλλων περιοχών το Δημόσιο. Αυτός ο εφιάλτης για την Σκύρο είναι και αποτέλεσμα του ιδιοκτησιακού καθεστώτος το οποίο βασίζεται σε ιστορικές καταστάσεις που σήμερα φαίνεται να αντιστρατεύονται την σύγχρονη κοινωνική, οικονομική και αναπτυξιακή υπόσταση του νησιού το οποίο πρέπει να ανακτήσει την «τοπική κυριαρχία» ιδίως όταν το ιδιοκτησιακό καθεστώς έχει μόνο τυπικά νομικά ερείσματα και είναι κενό κοινωνικοιστορικού περιεχομένου. Εν προκειμένω μεγαλοεπενδυτής και μοναστήρι είναι ένα και το αυτό. Αλλά αυτό είναι άλλο θέμα πολιτικοκοινωνικής ανάλυσης.

Εν κατακλείδι, όπως είχα ξαναγράψει το 2011 ( Τεράστιο αιολικό πάρκο στη Σκύρο – Τεράστιο πλήγμα στο νησί https://eviaportal.gr/terastio-aioliko-parko-sti-skyroterastio-plhgma-sto-nisi/  30 Αυγούστου 2011) το σύστημα αιολικών πάρκων της «ΑΙΟΛΙΚΗΣ ΝΟΤΙΟΥ ΣΚΥΡΟΥ- ΑΝΩΝΥΜΟΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑ» είναι ταφόπλακα για την Σκύρο. Το νησί από τόπος εναλλακτικής ανάπτυξης με ήπιο τουρισμό, κτηνοτροφία, μελισσοκομία, παραδοσιακό λαογραφικό πλούτο και πολιτισμό, μετατρέπεται σε «βιομηχανικό παραγωγό ενέργειας» και μάλιστα από ιδιοκτήτες- κατακτητές παντελώς ξένους με τον τόπο και την ιστορία του, όσο και εάν κάποιοι θεωρήσουν ότι βρισκόμαστε  στα χρόνια της τουρκοκρατίας ή του ύστερου Βυζαντίου.

Αυτή η καταστροφική επίθεση στην Σκύρο δυστυχώς υπονομεύει, όπως και αμέτρητες ακόμη ανά την χώρα και ιδίως στην Εύβοια, την κοινωνική αποδοχή των ΑΠΕ. Αντίθετα, η εφαρμογή άλλης πολιτικής που σέβεται την πραγματική φέρουσα ικανότητα των τόπων, που δίνει φωνή και μερίδιο του όποιου  παραγόμενου πλούτου στην τοπική κοινωνία και κυρίως ως προς τα νησιά λαμβάνει υπόψη την ενεργειακή τους αυτονομία ως βασικό κριτήριο  είναι επιβεβλημένη  και είναι όρος για την «Πράσινη Συμφωνία» που συνδέει την ενέργεια με την αειφορία και κυρίως δίνει πνοή στην νησιώτικη Ελλάδα  για να αναπτύξει ολιστικά τον κοινωνικό, πολιτιστικό και περιβαλλοντικό της απόθεμα με αποκέντρωση και συμμετοχικότητα.

Τα πράγματα επιβαρύνει βέβαια και ο πρόσφατος νόμος που κατά την συνήθεια της Κυβέρνησης φέρνει τον ψευδεπίγραφο τίτλο «για τον εκσυγχρονισμό της περιβαλλοντικής νομοθεσίας» αλλά επί της ουσίας συγκεντρώνει ακόμη περισσότερο την εξουσία στο κέντρο και αποδυναμώνει έως εκμηδενίζει την παρέμβαση της Αυτοδιοίκησης και των τοπικών φορέων οι οποίοι στερούνται του δικαιώματος να γνωμοδοτούν και γιατί όχι να επηρεάζουν τις αποφάσεις που τους αφορούν.

Συνεπώς ο αγώνας για να μην γίνει ποτέ αυτή η επένδυση τέρας στην Σκύρο είναι μονόδρομος για το σήμερα και το αύριο του νησιού. Είναι αγώνας που πρέπει να ανοίξει και σε όλη την Εύβοια γιατί η στρεβλή χωροθέτηση στην Νότια Εύβοια την οποία ανεχθήκαμε ποικιλομόρφως ήταν εκείνη που άνοιξε την βουλιμία σε παρόμοιες καταστάσεις (στον Δήμο Καρύστου έχει ήδη καλυφθεί το 87% της «φέρουσας ικανότητας»  της ΚΥΑ του 2008).