Το διακύβευμα των Περιφερειακών Εκλογών του 2019



Αρκετοί επίδοξοι αιρετοί της Περιφέρειας επικαλούνται  την «αυτοδιοικητική» ιδιότητα και το «αυτοδιοικητικό διακυβευμα» των περιφερειακών εκλογών. Όσοι δεν καταφεύγουν σε αυτό για να αποκρύψουν την κομματική τους στήριξη ή υπαγωγή, το αναμασούν διότι δεν έχουν καταλάβει ότι ο δεύτερος βαθμός «τοπικής αυτοδιοίκησης» στο επίπεδο της Περιφέρειας δεν είναι ούτε Δήμος ούτε Κοινότητα. Πρόκειται για το ενδιάμεσο επίπεδο εξουσίας μεταξύ Κράτους και Δήμων που καθορίζεται από την θέση αυτή. Από την Αυτοδιοίκηση παίρνει την ιδιότητα της πολιτικής και διοικητικής αυτονομίας όπως αυτή καταστρώνεται στον Ευρωπαϊκό Χάρτη Τοπικής Αυτονομίας και από το Κράτος την αποστολή της εκπόνησης των δημοσίων πολιτικών και της υλοποίησής τους με ίδια μέσα και μηχανισμό. Ιδιαίτερα η Περιφέρεια αποτελεί πυλώνα υλοποίησης των ευρωπαϊκών πολιτικών σε εταιρική, συνεργατική και όχι εξαρτησιακή σχέση με το κεντρικό Κράτος, μεταβαλλόμενη σε θεσμό κλειδί για την εφαρμογή της αρχής της επικουρικότητας στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πέραν από θεσμός της «αυτοδιοίκησης» η Περιφέρεια είναι πυλώνας της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης στην ευρωπαϊκή της διάσταση.
Η ένταξη μάλιστα της Περιφέρειας στο ευρωπαϊκό σύστημα της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης, εφόσον ασφαλώς εμπεδωθεί ή και κατακτηθεί από τις Περιφερειακές Αρχές του υπερσυγκεντρωτικού και απομακρυσμένου από το «ευρωπαϊκό κεκτημένο» ελληνικού κράτους, μπορεί να γίνει μοχλός χειραφέτησης και ταυτόχρονα υπέρβασης και αποδόμησης του ελληνικού συγκεντρωτισμού.

Παράλληλα στην Ελλάδα, η Περιφέρεια είναι νέος θεσμός υπό διάπλαση έτσι ώστε η συμβολή των αιρετών λειτουργών της στη διαμόρφωση της δυναμικής του ή στην υποβάθμισή του και τον εγκλωβισμό στον εγχώριο συγκεντρωτισμό να είναι καθοριστική. Μέχρι σήμερα λίγες μόνο Περιφέρειες κινούνται προς αυτή την κατεύθυνση. Οι περισσότερες βολοδέρνουν στην πεπατημένη της δημοτικής και της πάλαι ποτέ νομαρχιακής αυτοδιοίκησης και στην πεπατημένη της κρατικής περιφέρειας χωρίς να επιχειρούν με αποτελεσματικότητα  να ενταχθούν στο γίγνεσθαι της Ευρώπης των Περιφερειών. Υπάρχουν και αυτοί που δήθεν το επιχειρούν επικοινωνιακά αλλά στην πραγματικότητα αδυνατούν να πετύχουν απτά και σταθερά πολιτικά αποτελέσματα.
Στις εκλογές του 2019 το βασικό διακύβευμα είναι η επιλογή συλλογικών Ηγεσιών που μπορούν να εκφράσουν την ευρωπαϊκή προοπτική της Περιφέρειας, την ένταξή της με πραγματικούς πολιτικούς και επιχειρησιακούς όρους στον κύκλο της Ευρώπης των Περιφερειών. Δεν είναι διακύβευμα η εκλογή επικοινωνιακών αστέρων ή καλοκάγαθων αυτοδιοικητικών, δεν είναι -για μας εδώ- η επιλογή ευδιάθετων τουριστών στη διαδρομή Χαλκίδα- Λαμία.
Το διακύβευμα είναι βασικό διότι συνοψίζει την σύνθεση κρίσιμων προγραμματικών και επιχειρησιακών επιλογών που άπτονται της θεσμικής αναβάθμισης της Περιφέρειας έναντι του κεντρικού κράτους και την καθιστούν κρίσιμο μοχλό για την μεταβολή του από συγκεντρωτικό σε επιτελικό και ταυτόχρονα την θωρακίζει με το ευρωπαϊκό κεκτημένο της περιφερειακής αυτονομίας που πηγάζει από τις δύο ιστορικές ρίζες της  federalization (Federalismo, Ομοσπονδοποίησης) και της regionalization (Regionalismo- Περιφερειοποίησης). Αντίθετα, όσο η Περιφέρεια αργοπορεί  εγκλωβισμένη στην εγχώρια ιστορική διαδρομή της και στους όρους του ελληνικού πολιτικού συστήματος, που στηρίζει τον κρατισμό και τον συγκεντρωτισμό, θα παραμένει ένας ενδιάμεσος άχρωμος θεσμός του διοικητικού συστήματος απόμακρος από τους πολίτες και την κοινωνία της.
Μεταξύ αυτών των κρίσιμων προγραμματικών και επιχειρησιακών επιλογών είναι η εξωστρέφεια της περιφερειακής οικονομίας μέσα από τις δημόσιες πολιτικές της ανάπτυξης που αξιοποιούν την αρχή της επικουρικότητας στο πλαίσιο των ευρωπαϊκών πολιτικών, η καινοτομία και η συγκρότηση των διοικητικών δομών και του ανθρώπινου δυναμικού της με σύγχρονες μεθόδους διοικητικής ολιστικής ποιότητας και απλούστευσης των διαδικασιών αλλά και απλοποίησης της οργανωτικής της δομής. Σε Περιφέρειες, όπως η Στερεά, κρίσιμη παράμετρος είναι η διάπλαση της περιφερειακής συνοχής με όρους ενδοπεριφερειακής ισορροπίας και σύνθεσης διότι δεν είναι δυνατή η επίτευξη των στόχων της περιφερειακής αναβάθμισης εάν δεν υπάρχει η βασική συνείδηση της περιφερειακής συνοχής.
Συμπερασματικά, στις εκλογές του 2019 το διακύβευμα είναι η μετάβαση των Περιφερειών στην εποχή της ωριμότητας του θεσμού και της υπέρβασης των εγχώριων «κληρονομικών» μειονεκτημάτων τους καθώς και η προσέγγιση προς την Ευρώπη των Περιφερειών, δηλαδή η αναβάθμισή τους σε Δομές Εξουσίας της Πολυεπίπεδης Διακυβέρνησης στο πολιτικοδιοικητικό σύστημα της Ενωμένης Ευρώπης. Αυτή η προοπτική ενθαρρύνει την ενίσχυση της περιφερειακής δημοκρατικής εξουσίας έναντι του κεντρικού κράτους και ανοίγει τον δρόμο για την αλλαγή στο πιο συγκεντρικό κράτος της Ευρώπης οδηγώντας σε ένα σύγχρονο, επιτελικό και ευέλικτο κεντρικό κράτος που συνεργάζεται και στηρίζει τις Περιφέρειες. Η αναβάθμιση των Περιφερειών, με κινητήριο μοχλό τις ικανές και ανοικτών οριζόντων Ηγεσίες, μπορεί να ενθαρρύνει την απελευθέρωση των παραγωγικών δυνάμεων και να γίνει αφετηρία για την παραγωγική ανασυγκρότηση της ελληνικής οικονομίας και την ανόρθωση της κοινωνίας.
Σε αυτό το προγραμματικό υπόβαθρο, χαράζεται το επόμενο βήμα που συμπληρώνει το διακύβευμα των Περιφερειακών Εκλογών του 2019. Η εκπόνηση και η ανάδειξη των προοδευτικών περιφερειακών πολιτικών που στοχεύουν σε Περιφέρειες κοινωνικής συνοχής, ασφαλούς διαβίωσης και κυκλικής οικονομίας, σε Περιφέρειες πραγματικούς επιταχυντές της καινοτομίας και της ανάπτυξης.

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Η Τεχνόπολη του Ευρίπου: ένας μοχλός για την αναπτυξιακή «απογείωση» της Χαλκίδας και της Εύβοιας που παραμένει στα αζήτητα.

Η στράτευση σε στρατηγικούς στόχους ως βάση πολιτικής συμπεριφοράς.

ΒΟΡΕΙΑ ΕΥΒΟΙΑ: Δεν πάει άλλο: Κάτι πρέπει να αλλάξει, Κάτι πρέπει να γίνει