ΕΥΒΟΙΑ: Η στρατηγική της ενεργειακής δημοκρατίας απάντηση στους εισβολείς στρατηγικούς μεγαλο-επενδυτές των ΑΠΕ

 

Ανακοινώθηκε χθες (18.2.2021)  από την Διϋπουργική Επιτροπή Στρατηγικών Επενδύσεων η  ένταξη μίας μεγάλης επένδυσης του ΕΛΛΑΚΤΩΡ στην Εύβοια, αποτελούμενη από 8 αιολικά πάρκα εκ των οποίων 4 στην προ πολλού κορεσμένη Νότια Εύβοια και 4 στην «πολύφερνη» ακόμη Κεντρική Εύβοια. Το εν λόγω έργο είναι προϋπολογισμού 489 εκατ. ευρώ και προβλέπει τη δημιουργία 182 νέων θέσεων εργασίας (δεν υπολογίζονται αυτές που θα καταργήσει). Η συνολική ισχύς τους θα είναι 470 MW  συνολικής ετήσιας παραγόμενης ενέργειας 1.591 GWh, διπλασιάζοντας την πανελλαδικά εγκατεστημένη ισχύ του  ΕΛΛΑΚΤΩΡ (491 MW σήμερα) και αυξάνοντας ακόμη περισσότερο την εγκατεστημένη ισχύ στην πρωταθλήτρια Εύβοια και στην Στερεά Ελλάδα. Η επένδυση προβλέπει την εγκατάσταση πάνω από 100 ανεμογεννητριών, ισχύος 4,2 MW εκάστη. Η χωροθέτησή τους θα γίνει στους δήμους Διρφύων – Μεσσαπίων, Ερέτριας, Κύμης – Αλιβερίου και Καρύστου. Θυμίζουμε ότι η Στερεά Ελλάδα με 1678 ΜW είναι στην πρώτη θέση των Περιφερειών με δεύτερη πολύ πίσω την Πελοπόννησο (619 MW) σε εγκατεστημένη ισχύ παραγόμενης αιολικής ενέργειας.

Προφανώς, όπως ήταν αναμενόμενο, η Διϋπουργική Επιτροπή δεν κάλεσε να ακούσει τον Περιφερειάρχη Στερεάς Ελλάδας και τους Δημάρχους, όπως είχε εκ του νόμου δικαίωμα, προτού αποφασίσει (άρθρο2, παρ.1, εδ. β΄Ν3894/2010) ίσως διότι δεν αξιολόγησε ως αποφασιστικής σημασίας τις αντιρρήσεις τους.

Είχε προηγηθεί ασφαλώς η εγκατάσταση επτά (7) αιολικών πάρκων της Enel Green Power Hellas S.A. ("EGPH") συνολικής εγκατεστημένης ισχύος των 154,1 MW στον Καφηρέα με συνολικά 67 ανεμογεννήτριες που είναι σε θέση να παράγουν περίπου 480 GWh ετησίως. Το έργο αυτό εγκαινίασε στις 15.10.2020 ό ίδιος ο Πρωθυπουργός. Στην Εύβοια η πρωταθλήτρια του κλάδου ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή έχει εγκατεστημένη ισχύ 140 MW.

Είναι γνωστά επίσης τα ακόλουθα δεδομένα:

• Η Νότια Εύβοια και ιδίως ο Δήμος Καρύστου έχουν ήδη κορεστεί σύμφωνα με κάποια δήθεν χωροταξικά κριτήρια που είχαν τεθεί από το 2008.
• Η Κεντρική και Βόρεια Εύβοια λόγω της έως πρόσφατα αδυναμίας του συστήματος μεταφοράς δεν είχαν μπει στο στόχαστρο των επενδυτών. Τώρα τα πράγματα άλλαξαν. Προμηνύεται μάλιστα ότι οι περιοχές της Δίρφυος, του Κανδυλίου, των Κοτυλαίων  και άλλων ορεινών όγκων θα συγκεντρώσουν το ενδιαφέρον. Εάν αυτές οι επενδύσεις συντελεστούν με την ίδια ασυδοσία και αντιαναπτυξιακή επενδυτική πλεονεξία που βιώθηκε στην Νότια Εύβοια ο νομός μας θα γίνει παγκόσμιο φαινόμενο βιομηχανοποίησης με ΑΠΕ η οποία όμως θα είναι καταστροφική για το περιβάλλον, την παραγωγικότητα και την ζωή των κατοίκων της.

Σε αυτή την απειλή δεν μπορούμε να αντισταθούμε ούτε με δαιμονοποιήσεις, ούτε με γλυκανάλατα ψηφίσματα όπως αυτό του Περιφερειακού Συμβουλίου, ούτε με δήθεν διεκδικήσεις περισσοτέρων αντισταθμιστικών ανταποδοτικών οφελών.

Σε αυτή την απειλή πρέπει να αντισταθούμε με σχέδιο και αποφασιστικότητα, με ένα συγκεκριμένο πλαίσιο μέτρων πολιτικής την εφαρμογή των οποίων διεκδικούμε δυναμικά.

 Βασικοί άξονες του σχεδίου αυτού είναι:

Αναγνώριση και κήρυξη   απόλυτου κορεσμού στην Νότια Εύβοια, δηλαδή στο Δήμο Καρύστου και την Δ.Ε. Δυστίων του Δήμου Κύμης Αλιβερίου. Στις περιοχές αυτές ούτε μία ανεμογεννήτρια πλέον από τούδε και στο εξής. Εγκρίσεις που δόθηκαν από την 1.1.2021 και μετά αναστέλλονται και προωθείται η μετεγκατάσταση σε άλλες περιοχές όπως εξάλλου προβλέπεται από την νομοθεσία. Η περιοχή της Νότιας Εύβοιας όπως οριοθετείται παραπάνω μπαίνει σε ειδικό καθεστώς ενεργειακής περιοχής και λαμβάνονται ειδικά μέτρα ενίσχυσης των άλλων τομέων της τοπικής οικονομίας καθώς και ειδικό καθεστώς ανταποδοτικών οφελών στις τοπικές κοινωνίες.

Η υπόλοιπη Εύβοια, δεδομένης μάλιστα και της ειδικής κατάστασης που έχει διαμορφώσει η εκτεταμένη ανάπτυξη των αιολικών πάρκων στην Νότια Εύβοια, τίθενται επίσης σε ειδικό καθεστώς ελεγχόμενης ανάπτυξης των ΑΠΕ και δη των αιολικών πάρκων ακολουθώντας αυστηρά τους παρακάτω όρους:

1. Με εισήγηση των οικείων Δημοτικών Συμβουλίων οριοθετούνται οι περιοχές στις οποίες επιτρέπεται η ανάπτυξη αιολικών πάρκων οριζομένης και της δυναμικότητας αυτών.
2. Στις οριοθετημένες περιοχές, για να είναι αποδεκτή μία επένδυση, αυτή να προτείνεται από επενδυτικό σχήμα στο οποίο θα μετέχει οπωσδήποτε  ενεργειακή κοινότητα (συμμετοχικού χαρακτήρα) που έχει ιδρύσει ο οικείος Δήμος και το επενδυτικό αυτό σχήμα να λάβει επίσης την μορφή ενεργειακής κοινότητας.
3. Εκ των προτέρων ορισμός των ποσοστών κέρδους που επιμερίζονται στο Δήμο και στους οικιακούς καταναλωτές.
4. Συγκεκριμένο πλαίσιο, εξαρχής συμφωνημένο, για την διαδικασία απομάκρυνσης των εγκαταστάσεων και των ανεμογεννητριών μετά το πέρας «ζωής» της επένδυσης και μέτρα αποκατάστασης του περιβάλλοντος.
5. Αυστηρή τήρηση της νομοθεσίας και αποκλεισμός των περιοχών NATURA καθώς και των άλλων προστατευομένων περιοχών.
6. Τα ανωτέρω να ισχύσουν και για τους Δήμους στις θαλάσσιες περιοχές των οποίων θα χωροθετηθούν θαλάσσια αιολικά πάρκα.
7. Μέχρις ότου γίνει αποδεκτό και  θεσμοθετηθεί αυτό το ειδικό πλαίσιο καμία επένδυση δεν είναι επιθυμητή στην Εύβοια και να αποτραπεί με κάθε τόπο η εγκατάστασή της.

Με δεδομένο ότι η Εύβοια έχει ήδη ακόμη και με την εγκατεστημένη σήμερα ισχύ, ένα μεγάλο μερίδιο στην παραγόμενη από ΑΠΕ ενέργεια, η χωροθέτηση στον υπόλοιπο νομό δεν μπορεί να είναι εκτεταμένη και οι Δήμοι οφείλουν να περιορίσουν σε απολύτως αναλογικό πλαίσιο τις ως άνω οριοθετήσεις.

Αυτό που προτείνουμε είναι ένα εύλογο πλαίσιο πολιτικής το οποίο:

• Απο δέχεται την αναγκαιότητα ανάπτυξης των ΑΠΕ και εν προκειμένω της Αιολικής Ενέργειας σε συνθήκες τοπικής φέρουσας ικανότητας και συμβολής στους εθνικούς και ευρωπαϊκούς στόχους
• Υλοποιεί την αρχή της ενεργειακής δημοκρατίας η οποία καθιστά τους καταναλωτές αλλά και κυρίως τους πολίτες της Εύβοιας συμμέτοχους στην παραγωγή της ενέργειας. Ξαναφέρνει την Εύβοια στον ενεργειακό χάρτη με νέους αναπτυξιακούς και πολιτικούς όρους
• Γίνεται παράδειγμα και για άλλες ηπειρωτικές ή νησιώτικες περιοχές της χώρας. 

Θα αντιτάξει ίσως κάποιος ότι όλα αυτά αντιβαίνουν στην ισχύουσα νομοθεσία για τις επενδύσεις και την ανάπτυξη των ΑΠΕ και κυρίως αντιστρατεύονται τα μεγάλα επενδυτικά συμφέροντα στην κορυφή των οποίων είναι οι μεγάλοι κατασκευαστές και συνάμα μιντιάρχες του τόπου.

Απαντώ ότι αυτός είναι ένας λόγος παραπάνω για τον οποίο αξίζει να αγωνιστούμε για να κάνουμε την Εύβοια και όχι μόνο τόπο ενεργειακής δημοκρατίας και Αλλαγής.

Ο άλλος δρόμος είναι ο πεπατημένος και εκ των προτέρων δρόμος των χαμένων αγώνων ή δήθεν αγώνων: Να παίρνουμε αδιέξοδες ή ανώδυνες αποφάσεις, να μοιράζουμε παρακάλια και ευχές, να ασκούμε αιτήσεις ακύρωσης, να στοιχιζόμαστε σε κομματικές σκοπιμότητες, να ξεγελιόμαστε με λίγα κυβικά μπετόν, κάποια χορηγία, και ότι άλλο προκύψει. Έτσι και χειρότερα φθάσαμε στο σήμερα.