Περιφερειακές Εκλογές και πολιτική αυτονομία.

Του Δημήτρη Ι. Κατσούλη

Το θεσμικό περιβάλλον των εκλογών του προσεχούς Μαίου αλληλοεπηρεάζεται με το ρευστό και συνάμα πολωτικό πολιτικό περιβάλλον. Οι τετραπλές τουλάχιστον εάν όχι πενταπλές κάλπες  δεν θα δυσχεράνουν μόνο τη  διαδικασία και θα ταλαιπωρήσουν εκλογείς και εφορευτικές επιτροπές αλλά κυρίως θα θολώσουν και θα μπλέξουν τα πολιτικά διακυβεύματα τα οποία σε καμία περίπτωση δεν είναι ούτε απλά ούτε ενιαία.

Η «μπουγάδα» των πολιτικών διακυβευμάτων και συνακόλουθα η ασάφεια και η παραπλάνηση που θα τα συνοδεύσει μπορεί να διευκολύνουν τους κομματικούς σχεδιασμούς ιδίως των μονομάχων της διπολικής πόλωσης αλλά σε καμία περίπτωση δεν διευκολύνει ούτε συμφέρει τους πολίτες, την οργανωμένη σε εκλογικά σώματα, κοινωνία.

Σε αυτή την κρίσιμη για το μέλλον της Ευρώπης και των λαών της εκλογή των μελών του Ευρωκοινοβουλίου προέχει κυρίως η σαφής τοποθέτηση του πολίτη απέναντι στο μείζον υπαρξιακό δίλλημα της Ευρώπης. Θα συνεχίσει με δυσκολία να αναζητά τη διόρθωση των λαθών της για να παραμείνει το κοινό σπίτι των λαών της με Δημοκρατία, Κοινωνική Αλληλεγγύη και Ανάπτυξη ή θα γίνει βορρά στις ακραίες δυνάμεις του Αντιευρωπαϊσμού που μας γυρίζουν εξήντα και πλέον πίσω;  Σε αυτή την μείζονα αντίθεση συστοιχίζονται οι επιμέρους ιδεολογικοπολιτικές αντιθέσεις των πολιτικών δυνάμεων της Ευρώπης  μέρος  των οποίων είναι τα κόμματα του λεγόμενου ευρωπαϊκού δημοκρατικού τόξου στα οποία περιλαμβάνονται και οι δύο φερόμενοι ως πόλοι του  νέου ελληνικού διπολισμού. Συνεπώς ο πολιτικός διάλογος για την Ευρώπη δεν μπορεί να γίνεται είτε με όρους της εγχώριας πόλωσης ή να παραμείνει στην άκρη διότι από την κρίση των λαών της Ευρώπης στις κάλπες του Ευρωκοινοβουλίου θα διακυβευθούν τα σημαντικότερα ζητήματα και για την πορεία της χώρας μας.

Όσο για τις κάλπες της πρωτοβάθμιας τοπικής αυτοδιοίκησης, αυτή την φορά θα είναι δύο (δημοτικές και κοινοτικές) στο πλαίσιο των- εν προκειμένω- παράλογων επιλογών του νομοθέτη του ΚΛΕΣΘΕΝΗ 1 να θεσπίσει εκλογές με ξεχωριστή κάλπη για τα όργανα της δημοτικής αποκέντρωσης όταν πέραν της διατήρησης του προηγούμενου καθεστώτος θα μπορούσε -εύλογα από θεσμική άποψη- να μεταφέρει σε άλλο χρόνο την εκλογή των οργάνων των Κοινοτήτων με διεξαγωγή των εκλογών αυτών με την ευθύνη των νέων δημοτικών αρχών. Παρόλα αυτά οι εκλογές για τους Δήμους  έχουν πάντοτε μία αυτόνομη θεσμική δυναμική στην οποία προέχουν η προσωπικότητα των τοπικών ηγετών, οι τοπικές συνθήκες και η άρθρωση των τοπικών συλλογικών ή μη συμφερόντων που ρυθμίζουν το πολιτικό διακύβευμα της δημοτικής αυτοδιοίκησης. Εκεί μόνο ανήμποροι να λειτουργήσουν αυτόνομα υποψήφιοι δημοτικοί ηγέτες και τοπικοί πολιτευτές προσπαθούν να αγκιστρωθούν στην εθνική πολιτική πόλωση για να διασώσουν το «πολιτικό τους σαρκίον».

Αντίθετα, κινδυνεύει να συνθλιβεί στην πόλωση του εθνικής πολιτικής σκηνής η κάλπη των Περιφερειακών Εκλογών, ίσως στον ίδιο ή σε μεγαλύτερο βαθμό ακόμη και από εκείνη των Ευρωεκλογών.  Ο κίνδυνος οφείλεται κυρίως στο νεαρό του θεσμού της Περιφέρειας σε σχέση με την μη επαρκή ανάδειξη, στα οκτώ χρόνια λειτουργίας της, του κρίσιμου για την χώρα αλλά και τους πολίτες ρόλου της. Αυτό σε συνδυασμό με την προσπάθεια πολλών να την υποβιβάσουν σε μονοσήμαντο μικρών οριζόντων αυτοδιοικητικό ρόλο,  μπορεί να  καταστήσει την κάλπη των Περιφερειών την πλέον αδύναμη στις εκλογές του Μαίου. Εάν συμβεί αυτό η επόμενη περιφερειακή περίοδος, η τρίτη στη σειρά και γιαυτό πιο κρίσιμη, θα καταλήξει εκ προοιμίου χαμένη και θα φέρει ακόμη πιο πίσω τις Περιφέρειες τόσο στο εθνικό όσο κυρίως στο ευρωπαϊκό  σύστημα εξουσίας.

Κι όμως η κάλπη των Περιφερειών είναι εξίσου σημαντική για τον πολίτη και την χώρα ιδίως σήμερα, ενόψει της αναγκαιότητας να ενηλικιωθεί και κυρίως να γίνει ανταγωνιστικός ο θεσμός στο πλαίσιο της Ευρώπης των Περιφερειών αλλά και να γίνει επιτέλους πρωταγωνιστής στην προσπάθεια της αναπτυξιακής ανόρθωσης της χώρας.

 Η εκλογή των οργάνων της Περιφέρειας  σχετίζεται άμεσα με το πολιτικό διακύβευμα της περιφερειακής αυτονομίας που αποτελεί κατάκτηση για την Ευρώπη των Περιφερειών και διεκδικούμενος στόχος για τις ελληνικές Περιφέρειες και παράλληλα σχετίζεται  άμεσα με την οργάνωση και κινητοποίηση των αναπτυξιακών δυνάμεων της κάθε Περιφέρειας που απαιτεί καλό και εύστοχο σχέδιο περιφερειακής πολιτικής, δικτύωση στην Ευρώπη και ενδοπεριφερειακές κοινωνικές συμμαχίες, δηλαδή όλα όσα δεν έχει και δεν μπορεί να διασφαλίσει, δυστυχώς για την χώρα, το πολωτικό δίπολο των εθνικών εκλογών. Γιαυτό οι εκλογές των Περιφερειών  κινούνται σε διαφορετικό διακύβευμα από εκείνο των εθνικών συνδυαζόμενες περισσότερο με τις εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και λιγότερο με τις εθνικές. Ο λόγος είναι απλός: Οι Περιφέρειες της Ελλάδας, στην νέα θεσμική και προγραμματική περίοδο πρέπει να πάρουν δύναμη από την Ευρώπη των Περιφερειών για να νικήσουν τον ελληνικό πολυδαίδαλο πολιτικό και διοικητικό συγκεντρωτισμό και να επιβάλλουν στο Ελληνικό Κράτος -το πιο συγκεντρωτικό στην Ευρώπη- την πολυεπίπεδη δημοκρατική διακυβέρνηση με τολμηρή αποκέντρωση εξουσίας προς τα κάτω.

Γιαυτό στην κάλπη των Περιφερειών Εκλογών οι πολίτες πρέπει να επιλέξουν με κριτήριο την ικανότητα, την γνώση και κυρίως την πολιτική βούληση των προτεινομένων περιφερειακών παρατάξεων και των υποψηφίων περιφερειαρχών και περιφερειακών συμβούλων να χαράξουν για την Περιφέρειά τους στην πράξη – και όχι στα λόγια- τον δρόμο της περιφερειακής αυτονομίας που θα κάνει την Περιφέρεια ισότιμο συμμέτοχο στην Ευρώπη των Περιφερειών, πραγματική νικήτρια – με μετρήσιμους στόχους και όχι απλώς επικοινωνιακές πολυλογίες-  στον ανταγωνισμό των ευρωπαϊκών  περιφερειών, πρωταγωνιστή στον εγχώριο αγώνα για την κατάκτηση της πολυεπίπεδης δημοκρατικής διακυβέρνησης και μοχλό της αλλαγής του γραφειοκρατικού και αντιαναπτυξιακού μοντέλου της Δημόσιας Διοίκησης,

Επειδή ο ρόλος των πολιτών αξίζει να γίνει πρωταρχικός,  για να το πετύχουμε αυτό πρέπει να αξιολογήσουμε μετά από το προαναφερόμενο όραμα της δικής μας Περιφέρειας- Πατρίδας, το πρόγραμμα, τις ικανότητες των υποψηφίων, τη διαδρομή τους σε δύσκολες και πολύπλοκες, απαιτητικές αποστολές και συνεπώς την αντοχή και την γνώση στο πολυδαίδαλο ανταγωνιστικό περιβάλλον της ευρωπαϊκής και εθνικής διεκδίκησης.

Για να το αξιολογήσουμε ως πολίτες με καθαρό νου, πρέπει να αφήσουμε στην άκρη τα διλλήματα της εθνικής πόλωσης που τεχνηέντως θα προβάλλουν οι εκπρόσωποι του αδιέξοδου διπολισμού και να απαντήσουμε με καθαρό νου  στα πραγματικά διλήμματα των περιφερειακών εκλογών:

Ø  Εκλέγουμε Περιφερειάρχη που γνωρίζει τους δρόμους της Ευρώπης των Περιφερειών και όχι κάποιον που πρέπει να μάθει μετά και εάν μπορέσει.

Ø  Επιλέγουμε αυτούς που μπορούν να ανοίξουν τους αναπτυξιακούς δρόμους και να εγγυηθούν την ενδοπεριφερειακή συνοχή και όχι εκείνους που απλώς θα ψηφίζουν ότι τους φέρνουν οι διοικητικές νομενκλατούρες και τα κομματικά επιτελεία του πελατειασμού και της χειραγώγησης.

Ø  Εκλέγουμε αυτούς που ξέρουν να ηγηθούν σε περιβάλλον περιφερειακής πολιτικής αυτονομίας και όχι όσους περιμένουν να τα βρουν έτοιμα από την φιλική τους Κυβέρνηση – ποντάροντας σε αυτήν για την δική τους «επιτυχία» - ή να γίνουν προέκταση της φιλικής τους αντιπολίτευσης.

Η μάχη των περιφερειακών εκλογών  είναι – για όλους τους παραπάνω λόγους- μάχη προδήλως πολιτική και μάλιστα ρηξικέλευθη διότι υπερβαίνει τα στενά προτάγματα ενός άγονου διπολισμού και ανοίγει ορίζοντες νέας προγραμματικής σύνθεσης – χωρίς τη διαμεσολάβηση του παρακμασμένου συστήματος κεντρικής κομματικής εξουσίας- απευθείας με τους πολίτες, τις παραγωγικές και αναπτυξιακές δυνάμεις των περιφερειακών κοινωνιών, που διεκδικούν ρόλο και δύναμη σε ένα άλλο μοντέλο και σύστημα διακυβέρνησης, πολυεπίπεδο, δημοκρατικό και γόνιμο σε πραγματικά προοδευτικούς, σύγχρονους καινοτόμους  και αυτόνομους συσχετισμούς εξουσίας.